Salland en Twente laten zich van de beste kant zien in de dialectraadsvergadering

RIJSSEN-HOLTEN – De volksvertegenwoordigers van Rijssen en Holten lieten zich donderdagavond van hun beste streektaalkant zien in de jaarlijkse dialectraadsvergadering. De raadsleden die zich hadden voorgenomen dialect te spreken maakten er zich niet met een jantje-van-leiden van af. De raadsleden die geen gebruik van de streektalen wilden maken, maar in het Nederlands het woord deden, werd geen strobreed in de weg gelegd.

Aandacht

Net als andere jaren werd er weer prima gedebatteerd, geschorst, compromissen gesmeed en besluiten genomen in het plat. De vertegenwoordigers van ’n Kreenk van de Twentse Sproake (KTS) op de publieke tribune konden met eigen ogen en oren waarnemen dat een jaarlijkse dialectraadsvergadering de moeite waard is om aandacht te vragen voor de streektalen.

Moties

Het verloop van een gemeenteraadsvergadering kan eigenlijk nooit goed voorspeld worden. Wie aan het woord zal komen eigenlijk ook niet, omdat dit sterk afhangt van de agenda. Wel kunnen de politieke partijen daar enigszins in sturen door zelf met mededelingen te komen, vragen te stellen aan Burgemeester en Wethouders of het indienen van zogenaamde “moties vreemd aan de orde van de dag”. Dat gebeurde ook allemaal. 

Windmolens

Sander ter Harmsel (Gemeentebelang) stelde in keurig Rijssens vragen over de dreigende komst van al te veel windmolens in de gemeente Rijssen-Holten. Hij wilde van de wethouder weten of het aantal windturbines voor de gemeente aan een maximum gebonden was en waar de windmolens dreigen te komen. Ter Harmsel legde de vinger bij de mogelijke komst van windmolens op het Holtense bedrijventerrein Vletgaarsmaten en de Rijssense Ligtenberg. Dit zijn gebieden die door de gemeente Rijssen-Holten niet zijn aangewezen om windmolens te plaatsen. Wethouder Ben Beens (SGP) liet weten dat de gemeente de vinger strak aan de pols houdt bij de provincie. 

Euregio

Jan-Erik Rietman (SGP) kwam met berichten uit de Euregio waarin hij Rijssen-Holten vertegenwoordigt. Hij wees in het Nedersaksisch op de gemeenschappelijke taal die in de grensregio met Duitsland wordt gesproken en dat de Euregio een kleinprojectenfonds heeft waaruit grensoverschrijdende activiteiten (in de goo zin van het woord) kunnen worden betaald. “Dus a’j met oew skilderiejnclub, postzeagelvereniging, apothekershaandel of ne skoolklasse ne keer oawer een greanspoal in de Pruse weelt kiekn, dan is dit ne mooie manere um op reaize te goan. Aansumme mag det ook. De Duutsers ma’j bevuurbeeld oetneugm vuur een lesje voetbal volgens de Hollaandse skole.”

Eanske

ChristenUnie en Gemeentebelang dienden een motie waarin aandacht gevraagd wordt voor de positie van de lokale omroep Radio 350. CU-raadslid Tonnie Rozenkamp stak Radio 350 in mooi Hellendoorns dialect een hart onder de riem met het voorstel. In het vuur van het spel meende burgemeester Jurgen van Houdt Rozenkamp te moeten corrigeren om zijn uitspraak van de plaatsnaam Enschede: “U zegt steeds Enschede, maar u moet zeggen Eanske.” Rozenkamp legde uit dat in zijn Hellendoornse tongval altijd Enschede werd gezegd, maar Van Houdt vond dat je in Rijssen Eanske moest zeggen. Waarop Rozenkamp gekscherend de bal terugkaatste door van de burgemeester te vragen de raadsvergadering dan ook in het Rijssens dialect te leiden.

Holtens dialect

Al met een goede raadsvergadering met raadsleden uit alle fracties die lieten horen de taal van de kiezer te willen en te kunnen hanteren. Fractieleider Rob Meijerink van PvdA Groen Links had zijn taalknop consequent op mooi Holtens dialect gezet. Een lust voor het oor om te horen hoe Meijerink zijn standpunten en meningen neerzette in zijn eigen taal. VVD-fractieleider Bart-Jan van den Berg nam in het Rijssens deel aan de beraadslagingen alsof hij nooit anders gedaan had. GB-raadslid Jan Beunk was duidelijk in vorm bij het verdediging van zijn motie voor het behoud van Radio 350, “want a’j opgaat in een grötter geheel met Eanske, dan ligge viej hier in West-Tweante vuur aaltied an de leste titte.”

Ambtelijk

Opmerkelijk is altijd weer om te horen dat de ambtelijke Nederlandse taal zo langzamerhand wel steeds verder af komt te staan van de omgangstaal. Ook dat is een aardige bijkomstigheid van de jaarlijkse streektaalraad: raadsleden moeten geducht nadenken over de verwoording van hun standpunten en moties, omdat bestuurlijke taal zich nu eenmaal niet één op één laat overzetten. Vandaar ook dat de “motie vreemd aan de orde van de dag” was vertaald met: “motie den eerst nit op dissen agenda steun”. 

Vergaderorde

In de wandelgangen na afloop van de raadsvergadering werd overigens gezegd dat de moties niet in het dialect mochten worden ingediend. Daar zou raadsgriffier Gert Veerman een stokje voor hebben gestoken. Maar dat lijkt niet erg waarschijnlijk omdat de griffier zich de laatste jaren niet heeft ontpopt tot een geharnast tegenstander van de streektalen. Zo lang het de vergaderorde niet in gevaar brengt. En daar is natuurlijk veel voor te zeggen. 

Door: Gerrit Dannenberg